Hải Hưng là tên gọi của một tỉnh cũ thuộc vùng đồng bằng Bắc Bộ, Việt Nam, tồn tại từ tháng 1 năm 1968 đến tháng 2 năm 1997. Tỉnh được thành lập theo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội Việt Nam vào ngày 26 tháng 1 năm 1968, trên cơ sở sáp nhập hai tỉnh Hải Dương và Hưng Yên. Khi hợp nhất, tỉnh Hải Hưng bao gồm hai thị xã là thị xã Hải Dương (tỉnh lị) và thị xã Hưng Yên, cùng với 20 huyện: Ân Thi, Bình Giang, Cẩm Giàng, Chí Linh, Gia Lộc, Khoái Châu, Kim Động, Kim Thành, Kinh Môn, Mỹ Hào, Nam Sách, Ninh Giang, Phù Cừ, Thanh Hà, Thanh Miện, Tiên Lữ, Tứ Kỳ, Văn Giang, Văn Lâm và Yên Mỹ.
Về vị trí địa lý, tỉnh Hải Hưng giáp với tỉnh Hà Bắc và thành phố Hà Nội ở phía Bắc, giáp các tỉnh Thái Bình và Hà Nam Ninh ở phía Nam, tiếp giáp tỉnh Quảng Ninh và thành phố Hải Phòng ở phía Đông, còn phía Tây giáp tỉnh Hà Sơn Bình. Sau khi sáp nhập, một số huyện của tỉnh Hải Dương và Hưng Yên tiếp tục được hợp nhất để tinh gọn bộ máy hành chính.
Riêng tại khu vực Hải Dương, năm 1977, huyện Cẩm Giàng và Bình Giang được hợp nhất thành huyện Cẩm Bình. Đến năm 1979, tỉnh tiếp tục sáp nhập Kim Thành và Kinh Môn thành huyện Kim Môn; Nam Sách và Thanh Hà thành huyện Nam Thanh; Tứ Kỳ và Gia Lộc thành huyện Tứ Lộc; Thanh Miện và Ninh Giang thành huyện Ninh Thanh.
Tỉnh Hải Dương khi nhìn từ trên cao. Ảnh: Báo Xây Dựng
Trong khi đó, tại khu vực Hưng Yên, năm 1977, huyện Phù Cừ và Tiên Lữ được hợp nhất thành huyện Phù Tiên, Văn Giang và Yên Mỹ hợp nhất thành huyện Văn Yên, Văn Lâm và Mỹ Hào hợp nhất thành huyện Văn Mỹ. Đến năm 1979, huyện Văn Yên (trừ 11 xã thuộc huyện Văn Giang cũ được chuyển sang huyện Khoái Châu) và huyện Văn Mỹ được hợp nhất thành huyện Mỹ Văn. Huyện Khoái Châu sáp nhập với 11 xã thuộc huyện Văn Giang cũ để thành lập huyện Châu Giang, trong khi Kim Động và Ân Thi được hợp nhất thành huyện Kim Thi.
Tính đến đầu năm 1996, tỉnh Hải Hưng bao gồm hai thị xã là Hải Dương (thủ phủ) và Hưng Yên cùng với 10 huyện: Cẩm Bình, Châu Giang, Chí Linh, Kim Môn, Kim Thi, Mỹ Văn, Nam Thanh, Ninh Thanh, Phù Tiên và Tứ Lộc. Đến ngày 27 tháng 1 năm 1996, tỉnh tiếp tục điều chỉnh địa giới hành chính khi huyện Kim Thi được tách thành hai huyện Kim Động và Ân Thi, huyện Ninh Thanh tách thành hai huyện Ninh Giang và Thanh Miện, còn huyện Tứ Lộc được chia thành hai huyện Tứ Kỳ và Gia Lộc. Như vậy, đến cuối năm 1996, tỉnh Hải Hưng có hai thị xã cùng 13 huyện: Ân Thi, Cẩm Bình, Châu Giang, Chí Linh, Gia Lộc, Kim Động, Kim Môn, Mỹ Văn, Nam Thanh, Ninh Giang, Phù Tiên, Thanh Miện và Tứ Kỳ.
Ngày 6 tháng 11 năm 1996, tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa IX, nghị quyết về việc chia tách tỉnh Hải Hưng để tái lập hai tỉnh Hải Dương và Hưng Yên chính thức được thông qua. Theo đó, tỉnh Hải Dương bao gồm thị xã Hải Dương cùng 8 huyện: Cẩm Bình, Chí Linh, Gia Lộc, Kim Môn, Nam Thanh, Ninh Giang, Thanh Miện và Tứ Kỳ. Tỉnh Hưng Yên bao gồm thị xã Hưng Yên và 5 huyện: Ân Thi, Châu Giang, Kim Động, Mỹ Văn và Phù Tiên.
Sau khi tái lập, cả hai tỉnh tiếp tục phát triển mạnh mẽ về kinh tế – xã hội, thay đổi từ một tính thuần nông trở thành những địa phương có tốc độ phát triển nhanh, mạnh, góp phần quan trọng vào sự phát triển của vùng Đồng bằng sông Hồng. Tính đến năm 2025, tỉnh Hải Dương có tổng diện tích 1.668,20 km², xếp thứ 51 toàn quốc, với dân số khoảng 1.892.254 người, đứng thứ 9 cả nước. Về mặt hành chính, tỉnh được chia thành 12 đơn vị cấp huyện, bao gồm hai thành phố là Hải Dương và Chí Linh, một thị xã là Kinh Môn, cùng 9 huyện: Bình Giang, Cẩm Giàng, Gia Lộc, Kim Thành, Nam Sách, Ninh Giang, Thanh Hà, Thanh Miện và Tứ Kỳ.
Một góc Hưng Yên. Ảnh: Internet
Tỉnh Hưng Yên hiện có diện tích 930,20 km², xếp thứ 61 toàn quốc, với dân số khoảng 1.290.850 người, đứng thứ 29 cả nước. Về địa giới hành chính, tỉnh được chia thành 10 đơn vị cấp huyện, bao gồm một thành phố là Hưng Yên, một thị xã là Mỹ Hào và 8 huyện: Ân Thi, Khoái Châu, Kim Động, Phù Cừ, Tiên Lữ, Văn Giang, Văn Lâm và Yên Mỹ.
