Ông Tư năm nay ngoài sáu mươi, là người có tiếng trong xóm. Cả đời ông sống ngay thẳng, kỹ tính và rất trọng danh dự dòng họ. Ngày con trai ông lấy vợ, ông vui lắm. Bà nhà đã mất sớm, nên đám cưới của con, ông vừa làm cha, vừa làm mẹ, lo từng chút một, từ mâm trầu cau cho đến tấm thiệp hồng.
Khi cháu đích tôn ra đời, ông Tư tưởng mình đã đủ mãn nguyện. Thằng bé tên Bin, được năm tuổi, lanh lợi và thông minh. Nhưng càng lớn, ông càng thấy nó… có gì đó lạ lạ. Mắt không giống ai, sống mũi cao, da trắng hơn cả cha nó. Mỗi lần nhìn đứa nhỏ chạy chơi, lòng ông lại nhoi nhói một thứ cảm giác khó gọi tên.
Ban đầu, ông gạt đi. “Trẻ con bây giờ đứa nào chả khác xưa, chắc nó giống bên ngoại thôi,” ông tự nhủ. Nhưng rồi, hàng xóm, người quen, ai cũng buông lời:
— Ủa, sao thằng Bin chẳng giống bố mẹ nó gì hết vậy ông Tư?
Ông chỉ cười trừ, nhưng đêm về, ông không ngủ được.
Một buổi sáng, khi con trai và con dâu đi làm, ông chở thằng Bin lên thành phố, tới trung tâm xét nghiệm ADN. Cô lễ tân hỏi ông muốn xét nghiệm quan hệ gì. Ông đáp gọn:
— Ông và cháu nội.
Nộp mẫu tóc xong, ông về mà lòng rối như tơ vò. Mấy hôm chờ kết quả dài đằng đẵng như cả thế kỷ. Đến ngày thứ tư, phong bì kết quả được gửi về. Ông run tay bóc ra, mắt dán vào dòng chữ in đậm:
“Không cùng huyết thống ông – cháu.”
Cả người ông bủn rủn. Tờ giấy trên tay run bần bật. Ông ngồi sụp xuống ghế, đầu óc quay cuồng. Mấy chục năm trời giữ gìn thanh danh, ai ngờ đến đời con cháu lại mang tiếng nhơ.
Chiều hôm đó, ông về nhà, vừa bước vào đã thấy con dâu dọn cơm, cháu nhỏ đang bi bô gọi:
— Ông ơi, lại ăn cơm với con nè!
Ông không nói gì. Gương mặt ông đỏ bừng vì giận. Bỗng ông hất tung mâm cơm xuống đất, bát đĩa vỡ tan, tiếng động khiến cả nhà chết lặng.
Ông gầm lên:
— Cô nói đi! Thằng nhỏ không phải cháu tôi thì là con ai?
Chị H – con dâu ông – bủn rủn cả chân tay, mặt cắt không còn giọt máu. Chị lắp bắp:
— Ba… ba nói gì vậy? Con… con không hiểu…
— Cô còn chối à? Tôi đã đi xét nghiệm ADN rồi! Kết quả rõ ràng rành rành: “Không cùng huyết thống ông – cháu”!
Chị H òa khóc, nước mắt ràn rụa.
— Con thề với ba, con không làm chuyện có lỗi với chồng con… Con chưa bao giờ phản bội anh ấy…
Nhưng ông Tư không nghe. Ông như người mất trí.
— Đủ rồi! Cút khỏi nhà tôi! Cút hết!
Con trai ông, anh Nam, cố gắng can ngăn:
— Ba! Ba làm gì vậy, nghe con giải thích đã!
Nhưng ông hất tay:
— Mày im đi! Nhà này bị lừa cả rồi!
Chị H ôm con khóc nức nở. Chị bị đuổi ra khỏi nhà, chỉ kịp gom ít đồ cho con trai. Cả xóm xì xào, lời ra tiếng vào khiến chị như chết dần từng khúc ruột.
Vài ngày sau, anh Nam quyết định đưa vợ con đi làm lại xét nghiệm, lần này là giữa cha và con trai. Kết quả khiến cả hai vợ chồng lặng người. Trên giấy ghi rõ:
“Quan hệ huyết thống cha – con: Cùng huyết thống.”
Chị H òa khóc nức nở, tay run run cầm tờ giấy. Anh Nam lập tức mang kết quả về đưa cho cha. Ông Tư đọc, im lặng một hồi lâu. Gương mặt ông tối sầm. Ông bần thần, rồi cầm điện thoại gọi ngay lên trung tâm.
Giám đốc trung tâm, giọng trầm và chắc:
— Thưa ông, có lẽ nên làm thêm một xét nghiệm giữa ông và con trai ông. Đôi khi vấn đề nằm… ở thế hệ trên.
Ông Tư sững sờ. Ông không nói gì, chỉ ngắt máy, ngồi bất động hồi lâu. Đêm ấy, ông gần như không ngủ. Trong đầu ông lởn vởn một nỗi sợ mơ hồ.
Sáng hôm sau, ông mang theo mẫu tóc của mình và con trai lên lại trung tâm. Mấy hôm chờ đợi, ông sống như trong bóng tối.
Đến ngày nhận kết quả, tay ông run đến nỗi không xé nổi phong bì. Khi dòng chữ hiện ra, tim ông như ngừng đập:
“Không cùng huyết thống cha – con.”
Căn phòng như đổ sập trước mắt. Ông ngồi phịch xuống ghế, đầu óc trống rỗng. Tờ giấy rơi khỏi tay, bay là là xuống đất. Một nhân viên chạy đến đỡ ông, hỏi han, nhưng ông không còn nghe thấy gì nữa.
Tối hôm đó, ông trở về trong cơn mưa tầm tã. Anh Nam và chị H thấy cha ướt sũng, vội chạy ra đón. Ông ngồi xuống, nhìn con dâu, rồi nhìn đứa cháu nhỏ đang sợ hãi nép sau lưng mẹ.
Giọng ông khàn đặc:
— Ba… sai rồi…
Cả nhà im phăng phắc. Ông rút trong túi ra hai tờ kết quả, đặt lên bàn. Nước mắt rơi xuống hòa vào giấy:
— Con… là con của mẹ con… với người khác… Ba không biết… suốt 40 năm qua, ba không hề biết gì cả…
Anh Nam chết lặng, môi run rẩy:
— Ba nói… sao ạ?
Ông Tư kể lại tất cả: năm xưa, khi ông mới cưới, ông phải đi công tác dài ngày. Trong thời gian đó, vợ ông gặp lại người yêu cũ – một mối tình dang dở thời trẻ. Trong phút yếu lòng, bà trượt ngã vào sai lầm. Khi biết có thai, bà hoảng loạn, sợ điều tiếng, sợ mất danh dự, nên giấu kín. Ông trở về, bà nói rằng đó là con ông.
Suốt bao năm, bà sống trong dằn vặt. Có lúc bà định nói, nhưng lại thôi, vì thấy ông thương con hết mực, thấy gia đình yên ấm.
Nói đến đây, giọng ông nghẹn lại:
— Giờ thì… ba mới hiểu vì sao thằng nhỏ giống ai đó trong quá khứ mà ba không nhớ nổi…
Cả nhà chìm trong im lặng. Chị H bật khóc. Anh Nam ngồi sụp xuống đất, nắm chặt tay cha.
— Ba ơi, dù sao đi nữa, con vẫn là con của ba. Má có lỗi, nhưng con không trách. Ba cũng đừng tự hành hạ mình nữa.
Ông Tư ôm lấy con trai, nước mắt lăn dài. Ngoài trời, mưa vẫn rơi không ngớt.
Vài hôm sau, ông tìm đến mộ vợ, mang theo hai tờ kết quả đã nhòe mực. Ông đặt xuống đất, khẽ nói:
— Bà giấu tôi cũng phải thôi. Nhưng thôi… lỗi gì rồi cũng nên được tha thứ. Tôi chỉ mong ở nơi đó, bà được bình yên.
Kể từ hôm ấy, ông đón con dâu và cháu về lại nhà. Ông chăm cháu như để bù đắp. Mỗi lần thấy thằng nhỏ cười, ông lại thấy lòng mình dịu lại.
Sự thật có thể làm tan nát một gia đình, nhưng cũng có thể là khởi đầu của sự tha thứ. Ông Tư hiểu ra, đôi khi, điều đáng quý nhất không phải là máu mủ, mà là tình thương – thứ duy nhất khiến con người ta còn muốn quay về sau mọi đổ vỡ.
