Tuy là hành động giản dị, nhưng ẩn chứa trong đó nhiều ý nghĩa sâu xa. Người xưa từng căn dặn: khi thắp hương, muốn được Tổ Tiên chứng giám và phù hộ thì nhất định phải nói đúng hai chữ linh thiêng. Vậy hai chữ ấy là gì?
Trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam, thắp hương là một nghi lễ thiêng liêng, thể hiện lòng thành kính với tổ tiên, ông bà đã khuất.
Người xưa dặn: Lúc thắp hương nhất định phải nói 2 chữ Tổ Tiên mới độ, là chữ gì?
Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên – Đạo lý ngàn đời của người Việt
Từ bao đời nay, người Việt có truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, thể hiện qua việc lập bàn thờ, dâng hương cúng lễ trong những dịp quan trọng như ngày giỗ, lễ Tết, mùng Một, ngày Rằm… Khi thắp nén hương lên bàn thờ, không chỉ là dâng mùi thơm, mà còn là lời nhắn gửi, mong tổ tiên về chứng giám tấm lòng hiếu thuận, cầu mong bình an, hanh thông.
Hai chữ linh thiêng phải nói khi thắp hương là gì?
Theo lời truyền miệng của cha ông xưa, khi khấn nguyện trước bàn thờ tổ tiên, nhất định phải thốt lên hai chữ “Tổ Tiên” – đây không chỉ là danh xưng, mà còn là lời gọi mời linh thiêng đánh thức sự kết nối giữa âm và dương.
Tuy nhiên, không chỉ dừng lại ở cụm “Tổ Tiên”, người xưa còn dặn kỹ rằng nên nói rõ: “Kính lạy Tổ Tiên nội ngoại, gia tiên tiền tổ…”
Hai chữ cốt lõi ở đây chính là “Kính lạy” – thể hiện lòng thành tâm, kính trọng tột cùng. Người xưa tin rằng nếu chỉ khấn tên, đọc van vái mà không có “kính lạy”, thì dù có lễ lớn, hương nhiều, cũng khó lòng động tới linh hồn người khuất. “Kính lạy” là lời mở đầu, là sự nhún nhường của con cháu trước người đi trước, thể hiện đạo làm người – biết ơn, hiếu nghĩa.
Vì sao cần phải “kính lạy” tổ tiên khi thắp hương?
Thành tâm mới cảm ứng: Trong tâm linh, sự thành kính là điều kiện tiên quyết. Dù mâm cao cỗ đầy nhưng lời khấn thiếu tôn trọng, thì dễ bị xem là vô lễ.
Gợi nhớ nguồn cội: Khi nói “kính lạy Tổ Tiên”, là nhắc bản thân về gốc gác, về dòng họ, về cha ông đã hy sinh để con cháu có ngày hôm nay.
Khai thông âm dương: Hai chữ “kính lạy” như một lời mở cánh cửa giữa hai thế giới, giúp lời cầu xin dễ được cảm ứng, người âm dễ nghe và dễ phù hộ.
Người xưa dặn: Lúc thắp hương nhất định phải nói 2 chữ Tổ Tiên mới độ, là chữ gì?
Một số lưu ý khi khấn vái trước bàn thờ
Không khấn quá to: Lời khấn nên vừa đủ nghe, như trò chuyện thân tình, không cần hô to trước bàn thờ.
Không đọc sai vai vế: Khi khấn tên tổ tiên, cần xưng hô đúng ngôi thứ, tránh thất lễ.
Tránh đọc như học thuộc lòng: Hãy khấn bằng lòng mình, thành tâm là điều quan trọng hơn cả.
Người xưa không để lại nhiều văn bản, nhưng lời răn dạy thì được truyền đời bằng kinh nghiệm và tâm linh. Hai chữ “kính lạy” khi khấn tổ tiên không chỉ là nghi lễ, mà là cả một nền đạo lý: kính trên nhường dưới, biết ơn người đi trước, sống có cội có nguồn. Khi thắp nén hương, xin đừng quên hai chữ này – bởi đó là cầu nối đưa lời nguyện vọng của con cháu lên chốn linh thiêng, mong được tổ tiên độ trì, gia đạo hưng thịnh, phúc lộc an khang.
